„100 lat na kortach Legii”

„Sto lat na kortach Legii Warszawa”

Historia –ludzie – wydarzenia

Miło nam poinformować, że Klub MEDIA pracuje nad wydaniem kolejnej pozycji książkowej o tematyce historyczno-tenisowej. Nasze wysiłki koncentrują się nad opracowaniem, pokazującym znaczenie kortów tenisowych Legii na przestrzeni stu lat istnienia.

Książka będzie bogato ilustrowana, będzie zawierać biogramy i sylwetki najwybitniejszych zawodników i działaczy, indeks nazwisk oraz omówienie – streszczenie w języku angielskim.

Materiały historyczne przygotowuje i opracowuje red. Zbigniew Chmielewski, autor m.in.  takich książek  jak „Kronik polskiego tenisa ”, „Sportowcy w Powstaniu Warszawskim”, „Ilustrowana historia polskiego tenisa” oraz biografii rotmistrza Leliwy-Roycewicza. Od 50 lat autor jest związany z sekcją tenisową Legii.

Autorem treści dotyczącej najnowszej historii tenisowej Legii jest Tomasz Barański, reporter prasowy i radiowy, autor zdjęć.

***

To niezwykle ważne miejsce dla polskiego tenisa i Warszawy powstało równo 100 lat temu. Wspominamy je przywołując fakty z historii oraz wspomnienia tych ludzi, m.in. znanych tenisistów, działaczy tenisowych i trenerów, którzy Legię dobrze pamiętają i ciągle noszą ją w sercu.

Warszawska Legia zajmuje miejsce szczególne w historii polskiego tenisa. Nazwiska Jadwigi Jędrzejowskiej, Ignacego Tłoczyńskiego, Władysława Skoneckiego związane są z tym klubem; na kortach przy Myśliwieckiej zaczynała się kariera Igi Świątek, tu miały miejsce ostatnie występy Józefa Hebdy. Przez wiele dziesięcioleci  od 1930 do 1991 roku stadion Legii gościł wszystkie najważniejsze mecze naszej reprezentacji w Pucharze Davisa. Na kortach Legii gościły sławy światowego tenisa.

Położony w pobliżu Łazienek Królewskich, u podnóża Skarpy Wiślanej obiekt był miejscem, chętnie odwiedzanym przez warszawiaków, salonem towarzyskim stolicy, kontynuującym tradycje Doliny Szwajcarskiej i Warszawskiego Koła Sportowego w Agrykoli.

Przypomnienie bogatego, stuletniego dorobku i zapoznanie współczesnego czytelnika z historią klubu wydają się dzisiaj ze wszech miar wskazane. Tym bardziej, że w dotychczasowych publikacjach pewne fakty były pomijane lub przeinaczane. Na upamiętnienie zasługują ludzie, którzy przyczynili się, że Legia stała się klubem formatu europejskiego.

Proponowana książka składa się m.in z następujących działów :

I – Sport dawnej Warszawy

Dolina dawnej Wisły, położona u stóp Skarpy Ujazdowskiej to kolebka sportu warszawskiego. W drugiej połowie XIX wieku działały tu pierwsze w stolicy stowarzyszenia i kluby. Od Powiśla aż do Łazienek Królewskich powstawały korty – koło pałacu Zamoyskich na Foksal, w „Ogrodach Wahla” w Alejach Jerozolimskich, przy WTW, w Agrykoli. Pierwszy turniej odbył się w 1898 roku w Dolinie Szwajcarskiej, ale najważniejszym ośrodkiem sportu stołecznego stała się Agrykola, gdzie rozpoczęło swą działalność Warszawskie Koło Sportowe. To właśnie tu po raz pierwszy podjęto na zakrojoną na szeroką skalę popularyzację tenisa wśród młodzieży, wprowadzając bezpłatna naukę gry, część kortów została wydzielona dla amatorów i uczniów szkół warszawskich. WKS zajmował się nie tylko upowszechnianiem sportu, ale prowadził także działalność wychowawczą i był związany ściśle z organizacjami niepodległościowymi. Po 1918 roku jego tradycje kontynuowała Legia, organizując turnieje „Pierwszego kroku” i rozgrywki dla młodzieży szkolnej.

II – Legia klubem formatu europejskiego

W bardzo krótkim czasie, startując niemal od zera Legia stała się klubem formatu europejskiego, dorównując zespołom Paryża, Berlina, czy Sztokholmu. Zaczęła się  w 1930 roku, kiedy szeregi klubu zasilił 20-letni Ignacy Tłoczyński, wkrótce potem do Warszawy przeniosła się Jadwiga Jędrzejowska.

– Jak to się stało, że kraj niemający tradycji, doświadczeń organizacyjnych ani zaplecza szkoleniowego, tak szybko awansował do czołówki ?

Zadecydowała przede wszystkim współ[raca PZLT z Legią Warszawa. Związek i klub wspólnie wypracowały nowatorskie, jak na owe czasy, metody promocji młodych talentów, organizacji centralnego szkolenia, sponsoringu. Legia stała się ośrodkiem, skupiającym najlepszych graczy kraju. Żaden talent, który w tym czasie pojawił się na korcie, nie został przeoczony, w czym niemała zasługa radcy Aleksandra Olchowicza z Legii, jak kierujących związkiem pułkownika Ignacego Matuszewskiego i inżyniera Edwarda Millera. W latach trzydziestych tenis stał się jedną z najpopularniejszych dyscyplin sportowych w Polsce. Jadwiga Jędrzejowska dwukrotnie wygrała plebiscyt „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca Polski. Nie miał konkurencji w kraju 5-krotny mistrz Polski Ignacy Tłoczyński.

W czasach okupacji wszyscy czołowi tenisiści Legii znaleźli się w szeregach AK. Podczas powstania warszawskiego legioniści byli bohaterami jednej z najbardziej brawurowych akcji, szturmu na koszary SA. W czasach PRL fakt ten był całkowicie przemilczany.

Po 1945 roku tradycje Legii kontynuowali Władysław Skonecki i Józef Hebda a potem Jan Radzio. Dość szybko obiekt został odrestaurowany a Legia odzyskała dawną pozycję. Po 1948 roku przyszedł okres stalinizacji i zmian organizacyjnych. Legia Warszawa została przemiana na CWKS Warszawa, PZT zastąpiła sekcja tenisowa przy GKKF, podporządkowana administracji państwowej, zaczęły się „czystki” ideologiczne w klubach. Tenis został uznany za sport kategorii „B”. Nic więc dziwnego, że wielu sportowców opuściło kraj, w tym także Skonecki. Powrócił  z emigracji dopiero po „odwilży” po 1956 roku.

Kolejną gwiazdą klubu był Tadeusz Nowicki, jednak ograniczenia możliwości startów zagranicznych, sprawiły, że w niewielkim stopniu wykorzystał swe możliwości. Stan wojenny zapoczątkował głęboki kryzys klubu, który po 1989 roku zawiesił działalność tenisową. Powstałe w jego miejsce stowarzyszenia skupiły się przede wszystkim na szkoleniu młodzieży. Jako juniorka w barwach Legii rozpoczynała swą karierę Iga Świątek.

W ciągu stu lat tenisiści Legii wywalczyli 25 tytułów drużynowego mistrza Polski i 32 tytuły w konkurencjach indywidualnych. Ostatni w 1994 roku. Najbliższa przyszłość pokaże, czy powstałe niedawno stowarzyszenie Legia Tenis i Golf zdoła nawiązać do tych bogatych tradycji.

III – Mistrzowie Armii

„Polecam wszystkim dowódcom, aby w swych oddziałach zaszczepiali życie sportowe i otaczali je opieką. Sport jest bowiem środkiem, który rozświetla Zycie żołnierskie, okrasza mozół ćwiczeń codziennych, wprowadzając moment współzawodnictwa i rozrywki. Korpus oficerski wzywam, aby przykładał się do uprawiania sportu i jego upowszechnianiu zarówno w wojsku , jak i poza nim” – pisał minister spraw wojskowych generał Kazimierz Sosnkowski w 1921 roku w „Instrukcji o prowadzeniu pracy sportowej”.

Dokument ogłoszony po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej podkreślał, że w warunkach pokojowych sport jest jednym z elementów wyszkolenia wojskowego. W 1923 roku było już w kraju 113 wojskowych klubów sportowych, działających we wszystkich okręgach korpusów. Najważniejszy z nich to Legia Warszawa, zaczęto organizować zawody na poziomie pododdziałów, reprezentacje pułków startowały następnie w zawodach korpusowych, a zwycięzcy – w Sportowych Igrzyskach Wojskowych lub Mistrzostwach Wojska Polskiego. Od samego początku tenis znalazł się wśród sportów, cieszących się największym powodzeniem. W Mistrzostwach Armii startowało zwykle około 200-300 oficerów służby czynnej,  podoficerów i rezerwistów. W 1918 roku przy obiektach wojskowych było zaledwie 19 kortów, a dziesięć lat później  -181. Do upowszechnienia tenisa w korpusie oficerskim walnie przyczyniła się warszawska Legia, pełniąca rolę centrum tenisowego. „To znany fakt, że uczestnicy Mistrzostw Armii podczas pobytu w Warszawie starają się uzyskać choćby jedną godzinę treningów z jednym z trenerów Legii, zasypują członków klubu pytaniami jak należy szkolić młodzież. Kapitan, czy porucznik powracający z Warszawy stara się potem w swym klubie pokazać otaczającej go młodzieży zagrania, które widział na kortach Legii” – pisał dwutygodnik „Lawn Tennis Polski”.

Na terenie całego kraju działało ponad 200 sekcji i klubów wojskowych, prowadzących działalność tenisową. Z inicjatywy WKS Legia Warszawa i WKS Poznań powstał nawet wniosek utworzenia Związku Tenisowego Armii, który byłby członkiem PZLT. Proponowana książka jest próbą udokumentowania wkładu Legii Warszawa w upowszechnianie sportu m.in. w szeregach Wojska Polskiego.

Piszemy także o tenisowej Legii w latach powojennych, a mianowicie w l. 1961-80, 1981-2003 i 2004-2023.

PARTNER GŁÓWNY PROJEKTU: – Powszechny Zakład Ubezpieczeń